CPCĐ.số 15: GIĂNG SAO CÁC LOẠI

NHT. Khi luân chuyển file Audio trên đây đến bàn tròn Cà Phê Ca đoàn, một vài Bạn bè - nhạc sĩ, ca trưởng, người đệm đàn Phụng vụ...- đã hồi âm những góp ý tôi cho là tích cực như sau. Trước khi thuật lại những nhận định ấy, tôi xin giải thích vì sao tôi cho rằng các Bạn tôi tích cực, đó là vì tôi thấy họ tham gia chứ không phá bỏ. Hết lòng cám ơn các Bạn.
Bạn đọc sẽ tìm thấy trong những "còm" dưới đây có những ý kiến rõ ràng là  tán thành với bài nói chuyện của Đức Cha Khảm, như thư sau đây :
ĐC Khảm nói rất chí lý và ước gì lời phát biểu này cũng đến tai các vị trong BTN Saigon. Cho nên riết chúng ta làm mất đi chiều kích văn học trong thi ca mà chỉ vì đơn giản hóa vấn đề nên cho những gì trước đây viết là sai. Ai dè sửa lại nghe nó thô và mất tính chất hình tượng đâm ra bị nghèo nàn về mặt văn chương và thi ca . 
 Cũng may vẫn còn có một vị GM còn quan tâm đến điểm này và không biết ngài có nằm trong BTN để duyệt không ta? hi hi hi...
  Nhưng cũng có lá thư rất khiêm tốn, tự xét mình, đại khái nói  là viết Thánh ca mà không theo luật lệ gì hết, cũng chẳng thuộc Kinh Thánh, bạ đâu viết đó như nhạc tình ngoài đời, rồi cho rằng thế là mình bay bổng, thế là nhạc mình mang tính thi ca lãng mạn...làm tục hóa Thánh ca.
Thậm chí có thư than phiền chuyện có thật rằng  : ...vài gia đình (có người là ca trưởng CG VN) mà trên bàn thờ chỉ có tượng Đức Mẹ mà thôi. Có nhà khác thì tượng Đức Mẹ cao, đẹp đặt giữa bàn thờ, còn thánh giá nhỏ thì đặt dưới chân tượng Mẹ. Trước những bàn thờ này, mà bà con quây quần cùng hát "Trên con đường về quê mà vắng bóng Mẹ ...", nếu một người ngoại đạo nhìn vào thì có thể người ta không biết mình thờ Chúa hay thờ Mẹ. 
Với hai lá thư trên, hình như người nghe " hơi ngần ngại " khi thấy Đức Cha có vẻ nghiêng nghiêng về "tính thi ca". Quả thật là trong thời gian qua, dân viết Thánh ca cùng các Ca Trưởng chúng tôi đã phát hiện ra nhiều từ ngữ khó ưa trong một số bài Thánh Ca đã có ấn Cho Phép hát " Imprimatur", và chúng tôi đặt câu hỏi : "Vì sao ban Kiểm duyệt cho phép ?" Tôi biết anh em đang nói tới vấn đề có liên quan tới ý tưởng nằm trong bài nói chuyện của Đức Cha Khảm : Tính thi ca trong lời của một số bài Thánh ca"....Các Bạn muốn Lời Thánh ca phải thật Thánh Thiện. Đúng trước - Hay sau, ( phải theo Thần học, Tín lý, thơ thẩn tính sau!). Tôi đồng ý. Nếu như từ đầu, chị Trầm Hương viết là : "Chúa ơi, tình Ngài cao hơn Thái Sơn,"...nghe cũng ô kê đấy chứ. Tại ban Thánh nhạc để Đức Cha nghe ra rả bao nhiêu năm, mãi mới sửa, người không quen tai chữ "hơn" thôi. Nghe người bảo : "nghe nó vẫn không hay bằng ngày xưa nhỉ ",hay là "chán không chịu được", tôi cười thầm : Đúng là kiểu nhận xét đầy nghệ sĩ tính - ( Bởi thế, tạ ơn Chúa, vocation của Đức Cha Khảm không phải là ở trong ban Thánh Nhạc, hi hi !)
Tuy nhiên, cùng lúc, khi nhận được một số thư của mấy ông bạn nhạc sĩ Công Giáo tâm sự, tôi cũng cảm thông ...rớt nước mắt, và thấy bài Đức Cha nói cũng ...chí lý.
Ví dụ thư sau đây của nhạc sĩ Thế Thông :
Hi các bạn,
TT cũng có bài viết với Fanxicô vào năm 1977. Đó là bài  TÌNH YÊU THIÊN CHÚA.  Nhiều người một thời đã nêu ý kiến đề nghị cấm bài này vì chỉ vì TYTC như trăng như sao. Hì hì. Rất may mắn là các vị ....chẳng bảo sao nên nó vẫn sống.
TT
Một bài Thánh ca nổi tiếng có "tính thi ca" như Tình Yêu Thiên Chúa  đã có " tiền án"  "vào tù ra khám" như thế đấy.
Lại thêm một ý kiến táo bạo "đốc" vào như sau  :

Bài Tình Yêu Thiên Chúa mà bị cấm chỉ vì sự so sánh “Tình yêu Thiên Chúa như trăng như sao....” chắc có lẽ rất nhiều bài thánh ca trong kho phải bỏ đi hết và lúc đó chắc cũng khá nhiều bài thơ công giáo cũng phải xem xét lại á?

 Đúng thật là khi viết nhạc đời không bị gò bó vào một khuôn thước và tâm hồn cũng không bị giới hạn. Trong khi đó viết thánh ca phải vắt chân lên trán đắn đo từng lời từng chữ vì bị ám ảnh các vị có thẩm quyền sẽ xem và như tên cảnh sát rình xem mấy ông này viết có đúng thần học, tín lý và luân lý v.v... không? hi hi hi... như thế cũng là hình thức cảm xúc tự nhiên đã bị giới hạn rồi. Giống như đứa bé từ nhỏ cứ hay bị nhát ma hay hù bị mẹ mìn bắt nên tới lớn cứ bị ám ảnh sợ hãi về hình ảnh đó thì làm sao tự nhiên được?  

 Nói túm lại viết nhạc đời tha hồ bay bướm loãng moạng còn thánh ca thì được bay mà bay trong lồng thay vì bay giữa trời bao la ka ka ka... còn nếu dám to gan viết thánh ca loãng moạng chắc có ngày toi mạng luôn ke ke ke...

Còn "em" này thì không đòi hỏi gì hết. Ém coi bộ không xét Tín lý,Thần học, nhưng xét điều trọng đại hơn :

 Cám ơn chị Triều gởi cho nghe chia sẻ của DC Khảm . Cái nhìn của riêng em, em đã chia sẻ tuy biết rằng nó khác người, thậm chí sẽ bị đem ra bắn :-( .

Nếu nghĩ sâu hơn , thật ra Chúa không bao giờ bắt mình phải thế này, thế kia .Điều răn của Chúa chỉ có mến Chúa, yêu người mà thôi .

Điều răn của Chúa chỉ có thế thôi ! 

Thôi thế thì thôi, mình cũng chỉ biết lắng nghe, thật thà ghi  những  thật thà. 

Biết rằng mỗi ý kiến đều  giới hạn trong một khía cạnh, nhưng giả như vừa rồi, xóm nhà lá không sôi nổi với những từ trong Thánh ca như : "say sưa", "đê mê", "ái tình", "ân ái", mắt ngó mắt, tay trong tay".....thì tôi cũng chỉ âm thầm nghe Đức Cha giảng để tự an ủi, bởi cũng có lần bài mình, vì cho hoa cỏ, chim muông vào mà bị "phê " là ....rối đạo. Khổ nỗi, cái file mp3 này của Tuấn gửi cho đúng lúc quá.

Chả nghe ai khen nhạc mình, chỉ nghe có con bé kia  thỏ thẻ bên tai :

Em vẫn thích bài TYTC từ nhỏ ...

Em ơi, em phải ghi rõ ra là Tình Yêu Thiên Chúa của Thế Thông, để ..mừng cho anh í một cái vì đã có can đảm lấy Giăng Sao "đưa con lên cao"....mà bài ấy vẫn còn...sống.

Mời Bạn, cà phê gần nguội  rồi.....
Còn ối các loại " giăng sao" trong Thánh ca, ....Kể sao hết !
Nhạc Hải Triều cũng ....đầy ra đấy !Nhưng đừng ai xét nét rồi báo cáo lên...Trên nhé, chết mất, để cho mình  còn rong chơi, lang thang, tha thẩn thoải mái  tí chứ ! He he !